Cinsi infeksiyaların müalicəsi
Cinsi yolla keçən infeksiyaların müalicəsində müxtəlif növ preparatlardan istifadə olunur. Dünya səhiyyə təşkilatında cinsi infeksiyaların müalicəsi üçün nəzərdə tutulmuş dərmanlara aşağıdakı tələblər qoyulur:
- Effektivliyin 95%-dən az olmaması;
- Toksiklik və orqanizmdə toplanma faizinin aşağı olması;
- Birdəfəlik istifadə imkanı;
- Peroral (ağızdan) qəbul edilməsi;
- Münasib qiymət;
- Hamiləlikdə əks-göstərişin olmaması.
Müalicə sxeminin əsas bəndi preparatın effektivliyidir.
İnfeksiyaların müalicə prinsipi nədən ibarətdir?
Cinsi infeksiyaların müalicəsi 2 sxem üzrə həyata keçirilir: əsas və alternativ (əlavə) preparatlar.
Cinsi infeksiyaların müalicəsi – dərman qrupları
Müalicə məqsədilə əsasən antibiotiklər, virus, göbələk və ibtidailər əleyhinə dərmanlar təyin olunur.
Antibiotiklərdən penisillin, makrolid, sefalosparin, linkozamid, aminoqlikozid qrupları daha geniş istifadə olunur.
Cinsi infeksiyaların – sifilisin müalicəsi
Sifilis xroniki və sistem şəklində infeksion xəstlikdir. Onun müalicəsində əsas preparat – penisillin qrupundan olan antibiotiklərdir.
Birincili sifilis
Seçim preparatları: benzatin benzilpenisillin, benzilpenisillin prokain, bisillin-3, bisillin-5.
Alternativ preparatlar: doksisiklin, seftriakson, ampisillin, eritromisin.
İkincili və erkən gizli sifilis
Əsas seçim – benzatin benzilpenisillin, bisillin-1, benzilpenisillin, bisillin-3, bisillin-5
Alternativ seçim: doksisiklin, seftriakson.
Gecikmiş sifilis
Əsas seçim: benzatin benzilpenisillin.
Cinsi infeksiyaların – qonoreyanın müalicəsi
Seçim dərmanları: seftriakson, siprofloksasin, ofloksasin
Alternativ seçim: spektinomisin, sefotaksim, sefuroksim aksetil, lomefloksasin, norfloksasin
Alternativ dərmanlar: azitromisin, doksisiklin
Qonoreyanın ağırlaşmaları, sidik-cinsiyyət yollarının yuxarı şöbələrinin qonokokk infeksiyası
Seçim antibiotiklər: seftriakson, sefotaksim, spektinomisin, siprofloksasin, sefiksim
Cinsi infeksiyaların – xlamidiozun müalicəsi
Qadınlarda cinsiyyət orqanı xəstəlikləri arasında ən çox yayılanı xlamidiozdur.
Müalicə üçün seçilən əsas preparatlar – azitromisin, doksisiklin
Alternativ dərmanlar: eritromisin, ofloksasin, roksitromisin, spiramisin
Cinsi infeksiayaların müalicəsi – zöhrəvi limfoqranuloma
Əsas dərmanlar: doksisiklin
Alternativ dərmanlar: eritromisin
Yumşaq şankr
Seçim preparatları: eritromisin, seftriakson, siprofloksasin, azitromisin
Cinsi infeksiyaların müalicəsi – donovanoz
Qasıq qranuloması da adlanır.
Əsas dərmanlar: ko-trimaksazol, doksisiklin
Alternativ seçim: siprofloksasin, eritromisin, gentamisin
Urogenital trixomoniaz
Əsas preparatlar: metronidazol
Alternativ dərmanlar: tinidazol, ornidazol
HİV –insan immunoçatışmazlıq virusu
İnfeksion xəstəliklərin müalicəsi mövzüsunda alimlərin ortaq məxrəcə gəlmədiyi mövzulardan biri də budur. Təəssüf ki, farmakoloji texnologiyanın, gen mühəndisliyinin bu qədər irəlilədiyi dövrdə belə bir virusa qarşı preparat kəşf edilməyib. Daha doğrusu bəzi mənbələrdə preparatların artıq hazırlanma mərhələsində olması barədə məlumatlar vardır.
Xülasə
Nəzərinizə çatdıraq ki, bəzi cinsi infeksiyalar (məsələn, sifilis) müalicə olunsa da, onun antigeni təxminən 30 il ərzində orqanizmdə qalır. Hər nə qədər mükəmməl müalicə olunsanız belə, hər dəfə sifilisə qarşı laborator test (RW-Vasserman reaksiyası) qoyulduğunda qanda sifilis zəif pozitiv və ya pozitiv göstərəcəkdir. Buna görə də, ən yaxşısı özünü qorumaq, təsadüfi cinsi əlaqələrdən çəkinmək və mütləq qoruyucu vasitələrdən (prezervativ) istifadə etməkdir.
