Ginekologiya – yunan termini olub, “ginekos” – qadın, “logos” isə elm mənasını daşıyır. Qadın orqanizminin anatomik-fizioloji xüsusiyyətləri, cinsiyyət orqanı xəstəliklərini öyrənən, eləcə də onların diaqnostika, müalicə və profilaktika üsullarını inkişaf etdirən tibb sahəsidir.
Ginekologiya hansı bölmələrdən ibarətdir?
Ginekologiya mamalıq ilə sıx əlaqəlidir. Müasir ginekologiya aşağıdakı bölmələrə ayrılır:
- Cərrahi ginekologiya – qadın xəstəliklərinin cərrahi yolla müalicəsi üçün göstəriş və aparılma texnikasının təkmilləşdirilməsi ilə məşğul olur;
- Endokrinoloji ginekologiya – qadın, uşaq, yeniyetmə orqanizminin neyroendokrin yolla tənzimlənməsini və baş verən pozğunluqları öyrənir.
Ginekologiya – istiqamətləri
Ginekologiya üçün əsas araşdırma istiqamətləri aşağıdakılardır:
– sonsuzluq;
– uşaqlıq və onun artımlarının (yumurtalıq və uşaqlıq boruları) xərçəngönü, onkoloji, iltihabi xəstəliklərinin müalicə-profilaktikası;
– aybaşı pozğunluğunun diaqnostika və müalicə metodlarının təkmilləşdirilməsi;
– klimaks dövrünün patologiyaları;
– ailə planlaması problemləri;
– qadın orqanizminin cinsi inkişafının fiziologiya və patologiyaları.
Hamiləlik
Ginekologiyanın məşğul olduğu digər sahə qadınların həyatında önəmli mərhələ sayılan hamiləlikdir. Bu dövr reproduktiv orqanlarda döl və ya embrionun müşahidə olunması ilə xarakterizə edilir. Hamiləlik qadın və kişi cinsi hüceyrələrinin uşaqlıq borusunda birləşməsindən yaranır. Mayalanmış yumurtahüceyrə uşaqlıqda inkişaf etdikdə hamiləlik fizioloji, uşaqlıq boruları, bəzən hətta qarın boşluğunda rastlandıqda isə uşaqlıqdan kənar vəziyyət kimi qiymətləndirilir.
Hamiləlik tək və çox döllü olur. Birinci halda uşaqlıqda 1, ikinci halda isə minimum 2 döl inkişaf edir. Çoxdöllü hamiləlik öz növbəsində homoziqot və heteroziqot olmaqla 2 növə bölünür. Homoziqot – tək, heteroziqot isə cüt yumurta əkizi deməkdir. Homoziqot hamiləlikdən doğulan uşaqlar eyni cinsdən olur. Heteroziqot hamiləlikdə cinslər eyni və ya müxtəlif ola bilər.
Hamiləliyin müddəti
Normal hamiləlik orta hesabla 38, yəni 40 mamalıq həftəsi davam edir. Çoxdöllü hamiləlikdə isə bu müddət daha qısa olur. Normada hər bir hamiləlik doğuş aktı ilə nəticələnir. Təbii doğuşa göstəriş olmadıqda planlı və ya təcili Qeysəriyyə əməliyyatı aparılır.