Aybaşı gecikməsi – hamiləlik
Menstrual tsikl hər qadında özünəməxsus dövrülüyə malikdir. Məsələn, bəzi qadınlarda tsikl 28, digərlərində isə 32 gündən ibarətdir. Tsiklin dövrülüyü dedikdə menstruasiya qanaxmasının müəyyən zaman intervalında təkrarlanması nəzərdə tutulur. Yəni 30 günlük tsikl – menstrual qanın 30 gündən bir axması deməkdir.
Bəzən bu proses 2-3 gün tez və ya gec müşahidə oluna bilər. Aybaşı gecikməsi 10 gündən çox olarsa, bu bəzi qadın cinsiyyət orqanı xəstəliklərinə işarə edə bilər. Və ya ən müsbət halda aybaşı gecikməsi – hamiləlik əlamətidir.
7 günlük aybaşı gecikməsi – hamiləlik yoxsa xəstəlik ?
5-7 günlük aybaşı gecikməsi hormonal disbalans, stress, yumurtalığın kistası, səyahət, yaşayış yerinin dəyişməsi, bəzi qida məhsullarının istifadəsi fonunda yarana bilər. Əgər qadın ovulyasiya vaxtını bilirsə, menstruasiya hesablama təqvimi varsa və həmin günlərdə cinsi əlaqə yaşayıbsa, o zaman hamiləlikdən şübhələnmək olar.
10-14 günlük aybaşı gecikməsi – hamiləlik
Menstruasiyanın 2 həftəyə qədər gecikməsi yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi ən yaxşı halda hamiləlik əlaməti ola bilər. Bu zaman hamiləlik testi ilə yoxladıqda dərhal nəticəni görəcəksiniz. Əslində hamiləlik testlərinin bəziləri 3-5 günlük gecikmədə də doğru nəticə verir. Ancaq tələsmək və yalnış istiqamətdə tədbirlər aparmaq əvəzinə bir qədər gözləmək məsləhətdir.
Hamiləlik zamanı aybaşı gecikməsi nədən yaranır?
Bildiyimiz kimi yumurtahüceyrə uşaqlıq borusunda mayalandıqdan sonra uşaqlığa doğru hərəkət edir. Mayalanmanın baş verdiyi andan qanda XQ hormonunun səviyyəsi tədricən artmağa başlayır. Embrion uşaqlığa düşdükdən sonra bu hormonun sintezi daha sürətlə artır.
Orqanizmdə embrionun inkişafını dəstəkləmək üçün progesteron ifrazı aktivləşir. Ümumiyyətlə, orqanizmdə hormonal yenidənqurma başlanır. Embrion uşaqlığa yapışdıqda kiçik miqdarda qanaxma qeyd olunur. Bunu aybaşı ilə səhv salmaq olmaz.
Döl yumurtasının qidalanıb inkişaf etməsi üçüm partlamış follikulun yerində formalaşan sarı cisim aktiv şəkildə hormon sintez edir. Erkən dövrlərdə hamilə qadında arabir qəhvəyi və ya çəhrayı rəngli qanlı ifrazatların axması sarı cisim hormonlarının fəaliyyətinin azalmasından xəbər verir. Bu zaman düşük təhlükəsi mövcud olur.
İnkişafdan qalmış hamiləlik və aybaşı qanaxması
Hamiləliyin inkişafdan qalması adətən ilk həftələrdə müşahidə olunur. Ən kritik dövr 7-ci həftəyə qədərdir. Döl yumurtası inkişafdan qaldıqda hamiləlik dayanır, lakin qadın bunu dərhal hiss etməyə bilər.
Hormon səviyyəsinin bir neçə gün ərzində enməsi nəticəsində tələf olmuş döl yumurtası uşaqlıq tərəfindən yad cisim kimi qəbul edilir. Qadın orqanizmi onu özündən xaric etməyə çalışır. Nəticədə uşaqlıq yığılmaları tezləşir və aybaşı qanaxması şəklində ifrazatlar meydana çıxır.
Xülasə
Aybaşı gecikməsi bütün hamiləlik boyu müşahidə olunur. Daha doğrusu hamiləlik boyunca fizioloji amenoreya (aybaşı olmaması) normal haldır. Aybaşı gecikməniz varsa, ilk öncə test ilə yoxlayın və sonra mütləq ginekoloqa müraciət edin. Menstruasiyanı tezləşdirmək məqsədilə əsla özbaşına dərman içməyin.